Bijziend, verziend, astigmatisme en lenzen
Er bestaan meerdere begrippen die vaak voorkomen wanneer je het over ogen en oogafwijkingen hebt. Zo zul je vast wel een gehoord hebben van de begrippen verziend, bijziend en astigmatisme. Ook hebben mensen het regelmatig over plus-lenzen, min-lenzen of een cilinder. Wanneer je zelf geen last hebt van een dergelijke oogafwijking, zul je er niet zo snel van hebben gehoord. Misschien heb je wel net een oogmeting gehad en heb je te horen gekregen dat je een van deze afwijkingen hebt. In deze blog leggen wij je meer uit over wat deze begrippen betekenen, hoe je weet of je een oogafwijking hebt en hoe je door gebruik van lenzen dit kan corrigeren.
Bijziend en verziend, wat is dat?
De twee meestvoorkomende aandoeningen aan het zicht zijn bijziendheid en verziendheid, in optische termen ook wel myopie en hypermetropie genoemd. Myopie wordt meestal veroorzaakt doordat het oog te lang is of doordat het hoornvlies of de lens te bol is. Hypermetropie wordt meestal veroorzaakt doordat het oog te kort is of doordat het hoornvlies of de lens te plat is. Hierdoor wordt het licht niet goed op het netvlies valt, wat zorgt voor een onscherp beeld. Bij verziendheid zie je voorwerpen van dichtbij wazig en bij bijziendheid zie je voorwerpen van veraf wazig.
Hoe kom je erachter of je een gezichtsafwijking hebt?
Er zijn enkele manieren om erachter te komen of je een zichtafwijking hebt. Bij bijziendheid (scherp van dichtbij, onscherp in de verte) kun je merken dat je tekst of voorwerpen die ver van je verwijderd zijn niet goed kun zien en als je je oogleden samenknijpt of je ogen 'opzij trekt' het beeld scherper wordt (eigenlijk maak je je oog op deze manier iets korter).
Bij verziendheid (onscherp van dichtbij, scherp in de verte), geldt dat andersom. Soms hebben mensen met verziendheid ook hoofdpijnklachten. Je ooglens spant zich namelijk meer in om in de verte scherp te kunnen zien, zodat je oog feitelijk nooit rust heeft.
Om erachter te komen of je echt een oogafwijking hebt, kun je dit laten meten bij de opticien. Deze bepaalt dan wat jouw sterkte is. Aan de hand van die sterkte kan een bril of contactlenzen worden voorgeschreven. Met deze correctie zul je dan weer helder zien.
Cilinderafwijking
Sommige mensen hebben, al dan niet naast bijziendheid of verziendheid, ook een cilinder of astigmatisme. Bij astigmatisme is het oog wellicht van normale lengte, maar kan het netvlies of de lens net niet rond zijn (maar ovaal). Hierdoor zie je objecten niet geheel scherp, maar zijn ze 'uitgesmeerd' in horizontale of verticale richting.
Correcties als je bijziend of verziend bent
Gelukkig is er tegenwoordig voor vrijwel iedere vorm van gezichtsafwijking een oplossing. Voor bijziendheid, verziendheid en astigmatisme zijn de oplossingen een operatie, een bril of contactlenzen. Contactlenzen voor mensen met verziendheid hebben een 'plus'-sterkte (omdat ze enigszins vergroten). Contactlenzen voor mensen met bijziendheid hebben een 'min'-sterkte. Met deze correctie is het mogelijk om weer helder en scherp te zien. Voor deze correctie heb je sferische lenzen nodig.
Correcties als je astigmatisme hebt
Er zijn ook contactlenzen die astigmatisme corrigeren (ook wel torische lenzen genoemd). Vaak zijn deze lenzen iets duurder, maar zorgen ze wel voor een perfect zicht. Astigmatisme kan dus in combinatie voorkomen met bijziendheid of verziendheid. De meeste torische lenzen combineren dus een correctie voor bijziendheid of verziendheid met een correctie voor astigmatisme.
Het is dus goed mogelijk om bijziendheid, verziendheid en astigmatisme te corrigeren. Dit kan je doen wanneer jij een goede oogmeting hebt laten doen en je lenssterkte weet. Het is dan mogelijk om online contactlenzen te bestellen, wat vaak zelfs tot 70% goedkoper kan zijn dan bij de opticien.